CEWA (Centralna Ewidencja Wyrobów Akcyzowych) to system mający służyć prowadzeniu i przechowywaniu ewidencji akcyzowych. W założeniu ma on umożliwić organom podatkowym bieżącą informację o czynnościach wykonywanych na wyrobach akcyzowych, które podlegają ewidencjonowaniu. Jego konstrukcja przewiduje prowadzenie ewidencji w systemie lub przesyłanie do niego danych, podobnie jak ma to miejsce przy JPK w zakresie VAT.

Podstawy prawne dla utworzenia CEWA zostały zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, ustawy – Prawo energetyczne, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (nr z wykazu UD325; zwany również „projektem ustawy Connect+”). Projekt przewiduje zmiany w zakresie prawa energetycznego, systemu SENT oraz akcyzy - głównie dotyczące ewidencji akcyzowych.
Aktualnie podmioty prowadzące ewidencje akcyzowe mogą prowadzić je w formie papierowej lub elektronicznej. Ministerstwo Finansów już od dawna chce wyeliminować z użycia ewidencje papierowe, jednak data wejścia w życie przepisu, który wprowadzał obowiązek prowadzenia ewidencji elektronicznej, była systematycznie odsuwana w czasie. Obecnie Ministerstwo Finansów chce pójść o krok dalej – ewidencja akcyzowa nie tylko będzie miała postać elektroniczną, ale dane w niej zawarte będą musiały znaleźć się w centralnym systemie. To zmiana, która dotknie wszystkie podmioty prowadzące ewidencje. Zgodnie z aktualną treścią projektu ustawy, CEWA ma zacząć działać od 1 lutego 2024 r., czyli za mniej niż rok.
Projekt ustawy Connect+ znajduje się obecnie w fazie prac legislacyjnych. Do Ministerstwa Finansów trafiła pokaźna lista uwag do projektu, co może oznaczać, że w treści przepisów będą jeszcze wprowadzane istotne zmiany. Jednak w zakresie CEWA przewidziano jedynie kilka przepisów ustawowych – dla tego tematu bardziej istotne wydaje się rozporządzenie, które ma wydać Minister Finansów, a którego projekt nie jest jeszcze znany. Znaczenie ma też projekt wzorca schemy pliku z ewidencją, opublikowany przez MF -> LINK.
24 lutego zakończyły się konsultacje publiczne, w których przy naszym wsparciu wziął udział jeden z naszych klientów. Konsultowaliśmy przepisy o ewidencjach akcyzowych, które oprócz wprowadzenia systemu CEWA, mają na celu doprecyzowanie istniejących już uregulowań.
Co dalej?
Obecnie warto monitorować temat rozwoju przepisów związanych z CEWA – zarówno podstaw ustawowych, jak i przepisów rozporządzenia. Dodatkowo do 30 marca 2023 r. trwają konsultacje dotyczące wzorca schemy obejmującej dane z ewidencji akcyzowej przekazywanej do systemu CEWA. Nasza firma bierze udział w tych konsultacjach na zlecenie naszych klientów.
Jeżeli dla Państwa temat CEWA jest szczególnie istotny, zachęcamy do kontaktu. Nasi eksperci będą w stanie wesprzeć Państwo w procesie konsultacji schemy. Z kolei, gdy treść przepisów oraz data startu CEWA będzie znana, warto zastanowić się nad planem wdrożenia i zakresem obowiązków, jakie w tym celu należy wykonać.