Państwa członkowskie UE, w tym Polska, mają czas do 2 sierpnia 2022 roku na implementację Dyrektywy UE nr 2019/1158 (tzw. Dyrektywa work-life balance), mającej na celu ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z rodzinnym, aby zapewnić równe szanse na rynku pracy kobietom i mężczyznom.
Implementacja będzie się wiązała ze znaczącymi zmianami, m.in. w zakresie urlopów rodzicielskich.
Do najistotniejszych rozwiązań przewidzianych w Dyrektywie należą:
Czteromiesięczny urlop rodzicielski, zarówno dla matek, jak i ojców – urlop ten będzie mógł zostać wykorzystany do czasu osiągnięcia przez dziecko 8 roku życia, a jego połowy nie będzie można przenieść na drugiego rodzica (niewykorzystany przepadnie).
Obecnie obowiązujące w Polsce przepisy przewidują urlop rodzicielski przysługujący obojgu rodzicom w wymiarze od 32 do 34 tygodni, który może być w całości wykorzystany przez tylko jednego z rodziców. Nowe regulacje mają zachęcić ojców do korzystania z przysługującego im prawa i ułatwić powrót kobiet na rynek pracy.
Dziesięciodniowy urlop ojcowski – będą mogli z niego skorzystać ojcowie, z okazji narodzin dziecka.
Obecnie obowiązujące w Polsce przepisy są w tym zakresie korzystniejsze, gdyż przewidują 14-sto dniowy urlop dla ojców, możliwy do wykorzystania do czasu osiągnięcia przez dziecko 2 roku życia.
Pięciodniowy urlop opiekuńczy nie tylko na dziecko – urlop ten będzie mógł zostać wykorzystany w celu zapewnienia opieki lub wsparcia krewnemu lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym, którzy wymagają znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych.
Obecnie obowiązujące w Polsce przepisy przewidują tylko zwolnienie w celu opieki nad dzieckiem w wieku do 14 lat, w wymiarze 16 godzin lub 2 dni.
Czas wolny z powodu działania siły wyższej – przysługujący w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. W tym przypadku nie został określony maksymalny wymiar czasu wolnego do wykorzystania, państwa członkowskie mogą to doprecyzować we własnym zakresie.
Możliwość elastycznej organizacji pracy – dla pracowników posiadających dzieci do minimum 8 roku życia przewidziane zostało prawo do występowania z wnioskiem o elastyczną organizację pracy w celu sprawowania opieki. Jej czas trwania może być ograniczony.
Powyżej przedstawione zmiany spowodują, ze pracodawcy będą zobligowani do zorganizowania swoim pracownikom, którzy są rodzicami/opiekunami pracę w sposób umożliwiający im możliwość spełnienia osobistych potrzeb wynikających z faktu posiadania małych dzieci czy sprawowania opieki. W dzisiejszych realiach, to kolejne wyzwania, z jakimi przyjdzie zmierzyć się pracodawcom w roku 2022.